Eind 2023 beschik ik over drie F3G wedstrijdmodellen. Ik heb even getwijfeld of ik de verhalen over deze drie modellen zou bundelen op één pagina. In grote lijnen lijken de modellen op elkaar en wat ik dus ervaar met het ene model zal ook wel van toepassing zijn op het andere model. Maar het gaat mij juist niet om de grote lijnen. Het gaat mij om de details en die verschillen soms flink van elkaar. Om die reden en ook voor mijn eigen overzicht heb ik besloten drie aparte pagina's te maken voor de drie modellen.
Ervaringen met de Radical Pro F3G vind je hier. Ervaringen met de Fosa F3G vind je hier.
12 november 2023 De eerste vluchtjes met de Fosa Lift F3G staan op het programma vandaag. De F3B versie van de Fosa Lift vlieg ik al sinds 2013. In 2013 en 2014 vloog ik ermee in de Nederlandse F3B competitie. Ik heb de Fosa Lift nooit een superprettig model gevonden. Het is voor mij een moeilijk te temmen model. Alle zeilen bij om er goed mee te vliegen.
Vandaag eindelijk een dag zonder regen. Nou ja, niet helemaal. 's Ochtends regende het nog. Weken geleden voor het laatst gevlogen. Vandaag wilde ik eens zien wat het verschil is tussen de Fosa F3G en de Fosa Lift F3G.
Uiteraard gestart met een reikwijdtetest en een controle van de failsafe-instelling. Dat verliep goed. De eerste start niet te hoog (166,6 meter) om goed te kunnen zien hoe het model vliegt. Dat zag er prima uit. Ik heb alleen het hoogteroer een beetje getrimd in de verschillende vliegfasen. Dat zijn er tegenwoordig 7.
De tweede start lekker hoog (325,9 meter zonder de volledige toegestane 350 Wm te hebben verbruikt) om een poging te doen de 10 minuten te halen. Dat is niet gelukt. Gestrand bij 476 seconden met een daalsnelheid van maar liefst 0,7 m/s. Dat is bijna het dubbele van wat gangbaar is (0,4 m/s). Zo slecht waren de omstandigheden dus wel.
Daarna volgden vier afstandsvluchtjes en vier speedvluchtjes. Dat was allemaal niet om over naar huis te schrijven. Na de eerste speedvlucht heb ik het zwaartepunt naar achter verschoven. Thuis op de zwaartepuntweger bleek dat 0,8 mm te zijn. Dat is kennelijk de verschuiving die je krijgt door 3 gram extra op de staart te plakken. En kennelijk ook het verschil tussen vanzelf duiken en prettig rechtuit knallen zonder al te veel te hoeven corrigeren.
Ik ben na 10 vluchtjes (voorzichtig) meer tevreden over de Fosa Lift dan de Fosa. En dat vermoeden had ik eigenlijk al. De Fosa Lift F3G vliegt iets rustiger dan de Fosa. Helaas beiden niet zo prettig als de Radical Pro.
Tijdens de 4 afstandsvluchtjes en de vier speedvluchtjes heb ik met dezelfde hoeveelheid ballast gevlogen. Totaal vlieggewicht van 3280 gram. De F5J starthoogtes na volledig verbruik van 350 Wm hierbij: 328, 318, 328, 324, 345, 328, 335 en 304. Gemiddeld 326 meter.
Het was vandaag koud op het veld met ca. 8 graden Celsius. Ik heb besloten een "warmtekoffertje" te gaan maken. Niet om hogere starts te kunnen maken, want die zijn met 350 Wm al illegaal, maar om consistentie in de accuprestaties te krijgen en de levensduur te vergroten. Bovendien leuk om te maken.
Oja, landen op een nat veld is grappig. Deed me denken aan de landingen in de Soester Duinen waar je ook een spoor van minstens 10 - 15 meter in het zand kan trekken. We hebben daar in het verleden uit verveling nog wedstrijdjes van gemaakt. Landen na aanduiken. Niet zonder risico.
10 maart 2024 Gisteren, zaterdag, was een heerlijke lentedag. Windkracht 2 met zon en thermiek. Dat zag ik vanuit de tuin waarin ik mocht / moest klussen. Vandaag ander weer met 4 - 5 Beaufort, weinig zon en een lagere temperatuur. Daar kwam ik achter toen ik uit de auto stapte bij vliegveld.
Omdat het best koud en guur was en ik weinig zin had in iets anders dan de duurtaak heb ik vijf F5J vluchtjes gemaakt. Het doel daarbij was niet om te kijken hoe lang de Fosa Lift F3G zou kunnen vliegen met een starthoogte van maximaal 250 meter (ter info: tot 250 meter 0,5 strafpunt per hoogtemeter, vanaf 250 meter 3 strafpunten per hoogtemeter), maar welke starthoogte nodig was om 10 minuten te kunnen halen.
De eerste 2 vluchten moest ik hoogte afbouwen om niet meer dan 10 minuten te vliegen. In vlucht 3 en 4 is de 10 minuten niet volgevlogen. Vlucht 5 klopte het beste. Geen hoogte af hoeven bouwen en ongeveer precies op 10 minuten uitgekomen. De landingen leken overigens nergens op.
Er was af en toe wel iets van thermiek en daarom is een gemiddelde daalsnelheid lastig te bepalen. De daalsnelheid lijkt grofweg tussen 0,5 en 0,6 meter per seconde uitgekomen te zijn vandaag, Met een starthoogte van 250 meter kom je dan uit op een vliegtijd van 420 - 500 seconden. Dat is 100 - 180 seconden te weinig.
Door 50 meter hoger te starten dan 250 meter zou je met een beetje geluk en zonder thermiek 100 seconden (is 100 punten) langer kunnen vliegen. 50 meter boven 250 meter kost je echter 150 strafpunten, dus hoger starten dan 250 meter is oninteressant.
Vandaag was de eerste keer dat de LiPo verwarmingskoffer is gebruikt. Ik kan er nog niks zinnigers over zeggen dan dat het prettig is om met kauwe klauwen een warme accu vast te houden.
16 maart 2024 Vandaag, zaterdag, nog steeds aardig wat wind met 3 Bft. Weinig tot geen zon. Ik wilde eens proberen om de F5J starthoogte op 250 meter te krijgen tijdens de starts. 10 minuten volvliegen was van latere zorg. Het is reglementair niet toegestaan om middels telemetrie de vlieghoogte terug te koppelen om zodoende op 250 meter hoogte de motor uit te schakelen. Ook geautomatiseerd middels de Altis V4+ mag de aandrijving niet uitgeschakeld worden op 250 meter. Het is wel toegestaan om de motorlooptijd bij te houden om een poging te doen uit te komen op een starthoogte van 250 meter.
De eerste start heb ik 7 seconden 1000 Watt en 23 seconden 350 Watt gebruikt. Wat je ziet is dat de Fosa Lift F3G met 1000 Watt 23,1 m/s stijgt. Met 350 Watt is dat 9,3 m/s. Dat weet ik nu, maar toen nog niet.
Grappig om te zien dat ik de Fosa Lift op exact 250 meter horizontaal heb laten vliegen. Daarna heb ik het model helaas toch weer ca. 5 seconden laten klimmen waardoor de F5J starthoogte op 295,3 meter uitgekomen is. De vliegtijd was 603 seconden met de spinner tegen het doel (mijn neergegooide pet).
Klik voor groter
Hier de hele vlucht. De 2 flauwe thermiekbelletjes had ik wel nodig. De duurtaak is tijdens een wedstrijd veel eenvoudiger uit te voeren dan wanneer je alleen vliegt. Een goede coach kijkt naar de tegenstanders en leidt je naar goede gebieden.
Klik voor groter
De tweede start heb ik 4,5 seconden 1000 Watt en 25,5 seconden 350 Watt gebruikt. De F5J starthoogte komt uit op 259,4 meter. Omdat de starthoogte omlaag wordt afgerond krijg ik hier 9 x 3 = 27 strafpunten voor. Bovenop 250 x 0,5 = 125 strafpunten. De landing was een kopie van de eerste vlucht met 603 seconden en binnen 1 meter van het doel.
600 - 3 + 100 - 125 - 27 = 545 punten. Aannemelijk is dat je 1000 punten krijgt voor 600 + 100 - 125 = 575 punten.
Dan is de tweede vlucht goed voor 1000 x 545 / 575 = 948 punten. Dat is dus wat 9 meter te hoog en 3 seconden te lang vliegen doet.
Klik voor groter
Wat je in de grafiek ziet is dat elk beetje goede lucht zeer welkom is. Ik heb ook voortdurend geschakeld tussen thermiekstand 1 en 2 om tijd te sprokkelen. De duurtaak vlieg ik altijd met thermiekstand 1. Met F3J schakel ik nog wel eens terug naar neutraal als ik snel uit een slecht gebied weg wil komen of juist naar een goed gebied toe wil vliegen. Naar neutraal schakelen hoeft bij F3B / F3G zelden, want deze modellen lopen ook in de thermiekstand nog goed genoeg door.
Klik voor groter
De derde start heb ik 7 seconden 1000 Watt en 23 seconden 350 Watt gebruikt. Net als tijdens de eerste start. Dat is toeval. In de grafiek is te zien wat slordig vliegen tot gevolg heeft. Na overschakelen naar 350 Watt ben ik slordig gaan vliegen in een poging om op 250 meter starthoogte uit te komen. De F5J starthoogte is 222,4 meter geworden.
Wat ik meet in de software is dat de Fosa Lift gedurende de eerste 7 seconden 20,8 m/s stijgt. Dat is wel wat anders dan de 23,1 m/s tijdens de eerste start. Als je met behulp van de tijd uit wil komen op 250 meter starthoogte is het wel van belang dat de aandrijving consistent presteert.
Ook vandaag heb ik de LiPo verwarmingskoffer gebruikt. Zou goed kunnen dat verschil zit in de 2 LiPo- pakketten die ik toepas. Dat wordt het volgende onderzoek.
In de eerste startstand schommelt de stijgsnelheid vandaag tussen 23,1 en 20,8 m/s. In de tweede startstand tussen 7,0 en 9,3 m/s.
Als dit per LiPo-pakket consistent is vind ik het prima. Dan heb ik een goed en slecht pakket waar ik rekening mee kan houden.
Klik voor groter
Een slechte start dus. En ook slechte lucht. Zal ongetwijfeld met elkaar te maken hebben gehad. Aan het eind een duikje omdat ze dat op de club een mooi geluid vinden. 7 minuten zou misschien net haalbaar geweest zijn. Met een daalsnelheid van 0,7 m/s en een starthoogte van 250 meter (30 meter hoger dan nu) had ik er 43 seconden bij kunnen sprokkelen.
Klik voor groter
Volgende keer dus even onderzoeken of het verschil in stijgsnelheid veroorzaakt wordt door het verschil in LiPo-pakketten.
Lente 2025 Er ging een rolroerservo stuk. Dat had gevolgen. Kun je hier meer over lezen.
Er moesten vleugelverbinders komen met 10 in plaats van 6 graden. Kun je hier meer over lezen.
En eenvoudiger te wijzigen: De Fosa Lift cirkelt prettiger met "verkeerd-om-expo". Besturen van het richtingroer (ja het is een V-staart) zo geprogrammeerd dat in het eerste gedeelte van de knuppelweg de roertjes van de V-staart (voor richting) al fors gaan. Dat voorkomt dat je voortdurend met de richtingroerknuppel in de hoek moet voordat er iets gebeurt.
18 juli 2025 Nauwelijks wind maar wel thermische omstandigheden. Tegenwoordig grijp ik dan naar de F5J Prestige 2PK. Vandaag wilde ik echter de afstandstaak vliegen met de Fosa Lift. Eens zien wat de extra V-stelling nou voor effect heeft op bijvoorbeeld weerstand en strak rechtuit vliegen.
Ik heb 2 nieuwe vleugelverbinders met 10 graden in plaats van 6 graden V-stelling voor de Fosa en Fosa Lift gemaakt. Eén goeie sterke waar ook ballast in kan en één lichte F5J verbinder. Vandaag wilde ik ze toch maar beiden toepassen voor het afstandsvliegen. Met een beetje geluk vliegt de Fosa Lift in thermiek en dan begint een afstandstaak op een speedtaak te lijken wat G-krachten betreft. Voor de speedtaak met nog meer ballast vind ik de F5J verbinder als 2e verbinder nog te zwak. Ik zal nog een sterke verbinder moeten maken.
Het begint wel een administratief hoogstandje te worden, want voor de F3G duurtaak pas ik een 3S 850 mAh accupakket toe. Voor de afstands- en speedtaak een 4S 1300 mAh pakket. Verschillende correcties met loodjes zijn dan nodig voor een juist zwaartepunt als gevolg daarvan. Daar komt nog bij dat ik de grens van het reglement opzoek of misschien overschrijd door tijdens de duurtaak met slechts 1 lichte vleugelverbinder te vliegen. Scheelt weer 65 gram.
Het voordeel is dat toevoegen van ballast in de vleugel geen gevolgen heeft voor het zwaartepunt. Het toevoegen van ballast in de vleugelverbinders heeft wel gevolgen, maar voor vandaag was 500 gram balast in de vleugel toereikend. Miasschien zelfs iets teveel aangezien het bijna windstil was. Het vlieggewicht van de Fosa Lift komt met deze ballast op 2980 gram. De vleugelbelasting op 2980 / 58,5 = 51 gram per vierkante decimeter. Leek me prima voor afstandsvliegen.
Met behulp van F3F-Tool was de 150 meter afstand tussen basis A en basis B ingesteld. Thuis achter de computer uitgevonden dat de koers in Olst 183 graden is. Als je dat invult hoef je alleen nog de startpositie in te voeren. Ideaal gedaan.
Vandaag 8 vluchtjes gemaakt. Dat hadden er meer kunnen zijn als ik alleen op het veld was geweest, maar dat was niet het geval. Geen probleem. De laatste 2 vluchten heeft de Fosa Lift zonder ballast gevlogen. Het werd steeds moeilijker om de 4 minuten vol te vliegen. De eerste 3 vluchten konden nog 23 en 24 laps gevlogen worden, maar dat lukte daarna niet meer.
Gemiddelde starthoogte met 500 gram ballast is 352 meter (357 + 360 + 363 + 342 + 342 + 343 + 349) Gemiddelde starthoogte zonder ballast was vandaag 411 meter (414 + 409) Veel te hoog natuurlijk en dat is ook mijn bezwaar tegen 350 Wm. Met de lucht / achtergrond / wolken van vandaag goed te doen wat zichtbaarheid betreft.
De F3B romp van de Fosa Lift heeft een koker waar je ballast in kunt schuiven. Dat mis ik bij de F3G elektrorompen. Als je nu ballast wil toevoegen of wijzigen moet je telkens de vleugels van de romp afschuiven, plakband eerst los, daarna weer vast enz. Je kunt dan ook niet even op het laatste moment de ballast snel aanpassen aan de omstandigheden. Lijkt me een leuke uitdaging voor een F3G modelontwerper.
Wat strak vliegen met 10 graden V-stelling betreft: Ik heb geen verschil met 6 graden gemerkt. Ik vond de Fosa Lift prettig vliegen vandaag.
29 augustus 2025 Net terug van vakantie en al samen gevlogen met Peter. Beiden met een Prestige 2PK F5J. Ook weer eens gevlogen met de SaBuRES V001 in de thuiswerkmiddagpauze. Maar vandaag dus de Fosa Lift F3G.
Veel wind. Zeker 5 Beaufort. Maar dat kan de Fosa Lift prima aan.
De tweede vlucht was spectaculair. Veel thermiek en wind tijdens het afstandsvliegen. De Fosa Lift was zwaar met ca 3200 gram vlieggewicht. De ballast kon een onstuimige vlucht niet voorkomen. Het model vloog geen moment strak, maar wel 30 laps in 4 minuten. Als ik me niet vergis is dat ook met een F3B model mijn record. Een groot gedeelte van de 4 minuten vliegtijd vloog ik met de flaps en rolroeren in de speedstand, dus iets negatief.
Leuk natuurlijk, maar toen de volgende vlucht. Precies op een super slecht moment gestart. 6 laps met een starthoogte van ca. 350 meter. Ook best knap.
September 2025 Zoals hier ook beschreven moet er een nieuw cockpitkapje komen, maar dan van glasvezel in plaats van koolstof. Koolstof blokkeert het satellietsignaal.
Tot nu toe vloog ik de Fosa Lift daarom maar zo.
Dat was leuk voor het testen. Maar de test is geslaagd. Het vliegen met de GPS sensor is een leuke aanvulling.
Van het huidige kapje maak ik een simpele mal. Het is eenmalig dus daarom geen vormenhars-mal, maar eenvoudig van glasvezel en epoxy.
Ik kan geen goede reden bedenken om dit kapje van koolstof te maken. Voor de sterkte van de constructie heeft het kapje geen functie.
Over het bestaande kapje heb ik strak huishoudfolie getrokken. Met een roller heb ik een paar lagen glasvezel geïmpregneerd. Allemaal restjes die ik nog had liggen. Begonnen met 80 grams 2 lagen. Toen 2 lagen 160 grams. Gevolgd door 2 lagen van dik (plusminus) 300 grams glasmat. Afgerond met een laagje 160 grams.
Het resultaat de volgende dag. Een behoorlijk sterke en gladde mal. Ik ga uit van nabewerken van het nieuwe kapje, dus onregelmatigheidjes en luchtbelletjes mogen er in zitten.
Op een blokje gelijmd zodat de mal stabiel in de bankschroef geklemd kan worden.
De mal eerst voorzien van een dun laagje vaseline om hechten te voorkomen. Daarna 2 laagjes 58 grams glasvezel gelamineerd gevolgd door 3 laagjes 160 grams glasvezel. Dat moet sterk en stabiel genoeg zijn.
Altijd spannend. 24 uur later. Komt het kapje met of zonder geweld uit de mal? In dit geval zonder geweld. Een dun laagje vaseline voorkomt hechten aan de mal. Het nadeel is wel dat het product niet super glad uit de mal komt. Dat moet dan nabewerkt worden.
Net als het originele kapje heb ik een verdikt laagje rondom de rand aangebracht. Een mengsel van epoxy met katoenvlokken en glassnippers. Dat maakt het kapje ook nog eens een stuk stijver. De verdikte laag heeft als voordeel dat het kapje perfect sluitend op de romp te schuren was.
Schuren, passen, schuren, passen, schuren, passen, schuren, passen, schuren, passen.
Grondverf uit de spuitbus deed wonderen. Ik ben geen fan van de bekende aktiewinkel die inmiddels in elk dorp wel een filiaal geopend heeft. Ik kom er liever niet vanwege allerlei principes, maar een uitzondering maak ik voor de spuitbussen van het merk Spectrum. Ik denk dat ik wel mag zeggen dat ik best wat ervaring heb op het gebied van oppervlakte(voor)behandeling en (af)lakken. De grondverf vereffend onregelmatigheden uitstekend. De spuitbus met high gloss komt zijn belofte ook na. Beiden drogen ook snel waardoor stof en insecten veel minder kans krijgen om de boel te vernaggelen. Je kunt prima om het kwartier een dun laagje aanbrengen. Met uiteindelijk 6 laagjes ben ik gestopt.
De romp zelf heb ik tijdens het spuiten ook nog even meegenomen. Daar zaten wat krasjes in door gebruik. De voorkant van deze romp, het deel tot de vleugel, was oorspronkelijk wit. Dat vond ik niet mooi waardoor ik het zwart gemaakt heb. Nu ook een zwart kapje met aan de binnenzijde een stukje klitteband voor de GPS sensor. Het was even puzzelen waar deze sensor het beste paste. Dat is uiteindelijk helemaal vooraan boven een hoopje snoertjes geworden.
Vanwege de plek van de sensor heb ik het "kapsluitingspennetje" achterwege gelaten. In de praktijk doet dat toch al niet veel en bovendien schuif ik een "plakbandring" overheen. Daarover hieronder meer.
Hier de plek van de GPS sensor. Met dus ook de sensor richting de satellieten gericht. En de pijl op de sensor in de vliegrichting.
Hieronder de kapsluiting. Die is van plakband. Je doet redelijk strak een laag plakband om het diktste gedeelte van de romp en het kapje. Met de plakkant naar buiten gericht. Daaroverheen doe je nog een laagje plakband waarbij de plakzijden van beiden op elkaar komen. Aerodynamisch niet slecht. Visueel wel, maar dat kan ik verbeteren door met ander nieuwer plakband een nieuwe te maken.
Voordeel is dat bij negatieve G-krachten het accupakket geen eigen leven gaat leiden en afscheid neemt. Zelfs met een extra ontvangeraccu vliegt dit nog steeds waardeloos door een flink verschoven zwaartepunt.
Er zullen niet veel Fosa Lift vliegers zijn die nog zoveel moeite doen voor dit 12 jaar oude model. Ik heb een derde vleugelverbinder gemaakt. Een tweede F3G verbinder gelijk aan de eerste F3G verbinder. Nu durf ik ook met hoge snelheid en G-krachten te vliegen.
Ik gebruik "poormans ballast" voor in de verbinders. Rondstaal 8 mm. Messing of tungsten is gebruikelijk, maar op deze goedkope manier kom ik ook aan het gewenste vlieggewicht.
De messing blokken schuif je achter de vleugelverbinder in de vleugel. Omdat in de vleugel van de gewone Fosa een kortere ballastkamer zit heb ik mijn bestaande messingblokken aangepast: doorgeslepen. In deze vleugel past de volledige set.
Met 4 rondstalen pennen komt het maximale ballastgewicht op 1040 gram. Er kunnen nog 4 rondstalen pennen bij, dus 1270 gram aan ballast is mogelijk. Maar met een leeggewicht van 2450 gram moet 1040 gram ballast wel genoeg zijn lijkt me. De boel moet ook nog de lucht in.
Nu het ballastschema maken. Mooi klusje voor de Kings scale zwaartepuntweger.
Het enige waar ik nog mee zit is dat in de F3B romp van de Fosa Lift ook een ballastmogelijkheid is ingebouwd. Die ontbreekt in de F3G romp waardoor je altijd de vleugels van de romp af moet halen om ballast te wijzigen. Met de F3B romp heb ik regelmatig op het laatste moment vlak voor de start de ballast in de romp gewijzigd. Als bijvoorbeeld iemand voor je een hoge start maakt of een snelle speedtaak vliegt kun je met F3G niet eenvoudig even het gewicht wijzigen. Maar dit geldt voor iedereen.
|
