5 december 2023 Ik had Sinterklaas ook niet veel keus gegeven. Er stond maar één cadeau op mijn verlanglijstje. In de zak vond ik dit jaar een GPS-sensor versie 3 van SM Modellbau. Kleinste cadeau ooit, maar dat moet ook want anders pastnie.
Daar had ik om gevraagd vanwege dit filmpje op Youtube.
GPS toepassingen bestaan al langer in de modelbouw. In eerste instantie om te zien waar je allemaal gevlogen hebt. Enkele jaren later werd het mogelijk om je vliegsnelheid d.m.v. telemetrie teruggekoppeld te krijgen. En volgens mij zo rond 2017 werd zelfs een hele nieuwe wedstrijdklasse op basis van GPS ontwikkeld.
Recent heeft een slimme modelvlieger (Frank: hier en hier) een tool (LUA App) ontwikkeld voor F3B, F3F, F5B, F5F en F3G. Kort gezegd komt het er op neer dat je met behulp van de app twee denkbeeldige vlakken in de ruimte kunt definiëren. Bij F3B, F3F, F5B, F5F en F3G noemen we dat rakken met een basis A en een basis B. De software zorgt ervoor dat je bij passeren van een rak een signaal krijgt. Dat is heel handig als je geen gebruik kunt maken van een helper. Kom maar op met die verindividualisering van de maatschappij! Ik hep een epp!
Het verschil tussen F3B, F3F,F3B, F5F en F3G enerzijds en F3F anderzijds is de afstand tussen de parallelle vlakken. Dat is 150 meter tegenover 100 meter. Voor meer duiding zie hier op pagina 16 en 37. Je kunt in de F3F-Tool, zoals de app (helaas) heet, selecteren welke klasse je wil vliegen. Je kunt zelfs de afstand tussen de denkbeeldige vlakken aanpassen, anders dan 150 of 100 meter mocht je willen. Helaas tussen haakjes, want de Tool is dus voor meer wedstrijdklassen geschikt dan alleen F3F.
Voor iemand als ik is deze techniek ingewikkeld. Maar mijn interesse was dermate groot dat ik doorgezet heb. Met succes. De app moet op je zender geďnstalleerd worden. Volgens mij tot nu toe alleen geschikt voor Jeti, maar daar wordt aan gewerkt.
De GPS sensor moet aangesloten worden op het telemetriekanaal van de ontvanger. Van de TEK (Totalenergiekompensation) aansluiting op de GPS sensor maak ik geen gebruik. Dat is nuttig voor grote schaalzwevers om onderscheid te maken tussen knuppelthermiek en echte thermiek.
Zodra de GPS sensor een groen lampje toont zijn voldoende satellieten gevonden om te kunnen functioneren. Dat groene lampje zie je natuurlijk niet als je de sensor ingebouwd hebt. Daarom is het handig om het aantal satellieten te laten tonen op het scherm van de zender. Je kunt ook zien dat het apparaatje werkt door met het model in de hand een stukje te lopen. Dan kun je op je scherm je loopsnelheid zien. Als je verbinding hebt.
Het zou natuurlijk helemaal geweldig zijn als de app een signaal toont en laat horen als de sensor gebruiksklaar is. Wellicht komt dat nog.
Als de app op de zender geďnstalleerd is dien je de software te configureren. Dat moet helaas per model.
Stappen bij Jeti voor versie 1 (er is sinds half 2024 een versie 2, zie verderop) van de app:
Voor de Multi-Switch kun je het beste een veerretour-schakelaar of drukknop kiezen. Met deze schakelaar activeer je de Tool na de start. Maar ook kun je kiezen tussen de snelheidstaak en de afstandstaak met deze schakelaar. Ook kun je met deze schakelaar basis A opnieuw instellen mocht je een afwijking vaststellen.
Latitude, Longitude en Speed kun je pas selecteren als de zender verbinding heeft met de GPS-sensor. De sensor dient dan wel verbinding te kunnen maken met satellieten. Je model moet dus buiten in de open ruimte zijn met de bovenzijde van de GPS-sensor omhoog.
Hou het model exact bij basis A en druk op start (F1). Loop zo haaks mogelijk richting basis B. Je kunt de volledige 150 meter lopen, maar dat hoeft niet. Met 50 meter heeft de software ook al een idee waar het denkbeeldige vlak voor basis B moet komen. Dit moet je dus doen met model en zender in de hand zodat je op bearing point kun klikken.
Formeel heb je tijdens een wedstrijd 60 seconden na loshaken (F3B speed) of 90 seconden na inschakelen motor (F3G speed) om de "course" in te gaan bij basis A richting basis B. Tijdens een training schakel je de Multi-Switch vlak voor je gaat beginnen.
Je kunt schakelen tussen de afstands- en snelheidstaak door kort achter elkaar de Multi-Switch te bedienen. De gemaakte keus kun je zien in het scherm van de zender. Het is handig om dat voorafgaand aan de start te doen en niet tijdens het vliegen.
Door de Multi-Switch lang ingeschakeld te houden kalibreer je de positie bij basis A.
De Tool doet niks met de 4 minuten die je voor de afstandstaak tot je beschikking hebt. Bij invliegen bij basis A zul je dus je eigen timer ook in moeten schakelen om de tijdsmeldingen te ontvangen. Dat is prima, want soms heb je helemaal geen behoefte aan een timer.
30 maart 2024 De GPS-sensor is ingebouwd in de Radical Pro F3G. De Altis V4+ limiter heb ik eruit gelaten om zo meerdere keren de motor in te kunnen schakelen tijdens een vlucht.
Ik heb vandaag alleen maar afstand gevlogen. Met de snelheidstaak heb ik nog geen GPS-ervaring. Tijdens het afstandsvliegen stelde ik af en toe wel een vertraging vast. Ik ontving het signaal pas nadat het model alweer op de weg terug was. Je kunt dat wel zien in dit filmpje van vandaag. Voor het beste beeld op een groter scherm dan een telefoon. Het zou zo moeten zijn dat de app het aantal gevlogen rakken bijhoudt, maar daar heb ik niet op gelet.
Nog wat grappige grafiekjes bij het filmpje. Allemaal nieuw voor mij.
G-krachten om de dwars-as (hoogteroer). Om de top- en lengte-as zijn de G-krachten verwaarloosbaar.
Aantal satellieten tijdens de vlucht.
Hoogteverloop, kan de Altis V4+ ook uittekenen, maar die was niet ingebouwd.
Kennelijk 8853 meter afgelegd. Ik neem aan in X-Y-Z richting.
Hoogste snelheid 143,8 km/h tijdens de afstandstaak.
31 maart 2024 Omdat de GPS Tool gisteren zo goed werkte wilde ik vandaag meer. Om een lang verhaal samen te vatten. Ik kreeg geen enkel signaal. Zelfs 5x opnieuw ingesteld. Het mocht niet baten. Ik zal nog eens een poging wagen met de GPS sensor op een andere plek in het model. De sensor ligt nu tegen de regelaar aan. Misschien dat de sensor daar niet tegen kan. Kom ik op terug.
9 oktober 2024 Na zeker nog 5 dagen waarop ik pogingen heb ondernomen de Tool / GPS sensor weer aan de praat te krijgen heb ik het even laten rusten. Het lukte niet meer, zelfs met de GPS sensor buiten het model aan de bovenzijde getaped.
Op 29 juni meldt Frank, ontwikkelaar van de software dat er een update beschikbaar is met mooie verbeteringen. Versie 2. Vandaag heb ik alle moed bij elkaar geraapt om hier mee aan de slag te gaan.
Als eerste de handleiding. Hierin geeft Frank aan dat na de start bij het uitvliegen van de "course" soms minimaal 70 meter achter basis A gevlogen moet worden om zo de software gelegenheid te bieden de exacte positie van basis A te bepalen. Dat is geen onbelangrijke informatie. Volgens mij nieuw in versie 2. Het is wel 2x 70 meter die je extra moet afleggen. Bovendien vergt het een andere vliegroute bij de speedtaak.
De telemetriewaarden die de GPS sensor moet leveren (minimaal en maximaal) zijn latitude, longitude, snelheid en vliegrichting. Kan het mis hebben, maar vliegrichting is voor mij nieuw in versie 2. Ik heb tot nu toe de GPS sensor zo geplaatst dat de pijl naar voren wijst. Misschien is dat onvoldoende en dient ergens nog additioneel iets aangevinkt te worden. Dat komt dan verderop aan bod.
Tijdens het instellen van de "course" dient niet meer haaks op basis A een wandeling gemaakt te worden, maar langs basis A. Dat is nauwkeuriger.
De bestanden die in de zender opgeslagen moeten worden onder "apps" dien je hier te downloaden. Via je computer plaats je f3fTool-21 en f3f_21.lc in de map "apps" in de zender. Ik heb zelf de oude bestanden van versie 1 verwijderd uit de zender.
26 oktober 2024 Vandaag de eerste poging met software versie 2. Tijdens het lezen van de handleiding van de Tool zag ik dat je mogelijk problemen met functioneren van de app en GPS sensor kunt krijgen als je meer dan alleen de GPS sensor op het telemetriekanaal van de ontvanger aansluit. Er begon bij mij hoop te ontstaan, want hoogstwaarschijnlijk heb ik na de eerste succesvolle vlucht de Altis V4+ limiter ook aangesloten op de ontvanger. Dan krijg ik de F5J starthoogte en verbruikte energie tijdens de start te zien op het scherm van mijn zender. Niet echt noodzakelijk. Het zou kunnen dat de Tool daardoor niet meer gefunctioneerd heeft. Ik heb daar in de handleiding voor software versie 1 niets over gelezen.
Aangekomen op het veld dien je de "course" in te stellen.
Bij de F3B course zie je dat de oranje bolletjes "left" en "right" niet op de lijn van basis A staan. Volgens mij is het handiger om dat wel te doen om er zeker van de zijn dat de juiste hoek naar basis B kan worden bepaald. Ik zie er geen voordeel in om "left" en "right" achter of voor de lijn van basis A te bepalen. Als je voor beiden dezelfde afwijking aanhoudt is het goed. Vanaf het punt "start" wordt de 150 meter bepaald.
Bij mij op het vliegveld komt er 183 graden uit. Nu ik dit weet kan ik 183 graden de volgende keer ook direct invoeren en hoef ik links en rechts niet meer te definiëren.
Wil je langs basis A "links en "rechts" uitlijnen, dan moet de hoek op -1 staan. Dat staat nergens beschreven.
Als je de hoek eenmaal bepaald hebt kun je hem hier handmatig invoeren. Dan volstaat het invoeren van je startpositie en de hoek. Dat moet luie mensen aanspreken.
De eerste vlucht gaf hoop. Af en toe een piep en stemgeluid uit de zender. Op willekeurige momenten, maar dat was al meer dan de vorige pogingen. Na de landing gekeken wat er loos was. De F3F-Tool stond nog op F3F. Dat is op de eerste plaats een afstand tussen de rakken van 100 meter, en op de tweede plaats haaks op de F3B course. Beetje dom, maar met een klik te wijzigen.
Toen de tweede vlucht. Eerst ver achter basis A teruggevlogen voor de 70 meter zoals beschreven in de handleiding. Daar kreeg ik een signaal. Heel mooi. Toen ik basis A passeerde op weg naar basis B klonk een piep en werd "course" gemeld. Dit hield echter na 4 rakken op. Na de landing weer gekeken wat er loos was. De F3F-Tool stond nog op de speedtaak en niet op de afstandstaak. Door kort na elkaar twee keer te klikken met de multiswitch kun je schakelen tussen speed- of afstandstaak. Ik had een mooie speedtijd van 57 seconden. Leuk dat deze Tool de speedtijd registreert en toont.
Wat mooi is, is dat de afstand tot basis A aangegeven wordt in het telemetrievenster. Daarmee kun je vlak voor de start controleren of de GPS is gaan "driften". Als dat het geval is kun je met het model in de hand op de lijn van basis A gaan staan en twee seconden de multiswitch bedienen. Dan staat de afstand tot basis A weer op nul.
Toen alles goed leek te werken ging ik wat serieuzer afstand vliegen. Uiteindelijk heb ik 21 afstandsvluchten gemaakt. Met mijn F3G model kan ik 3 afstandsvluchten halen uit een 1400 mAh LiPo pakket. Je kunt na elke vlucht landen en opnieuw starten. Het is makkelijker en minder schadegevoelig om na het laatste rak de motor aan te zetten. Dan kun je echter alleen de eerste keer exact 350 Wm gebruiken waarna de Altis V4+ afschakelt.
Als je daarna de motor aanzet ziet de Altis dit als "emergency Motor on" en wordt niets meer geregeld. Je schat dan na de eerste stijgvlucht zelf in wanneer de motor uit moet. Het aantal laps (150 meter) dat je tijdens de afstandstaak vliegt wordt door de Tool bijgehouden. Als je dus 3 vluchten maakt kan de teller maar zo op 60+ laps komen te staan. Volgens mij is de teller wel weer op nul te krijgen door even kort te schakelen tussen afstands- en speedtaak.
Volgende keer neem ik een vizier mee, want daar kan ik eenvoudig omheen lopen als ik aan de andere kant wil vliegen. Nu stond ik bij een hek en dat was niet optimaal. Ook zal ik eens wat speedvluchtjes maken, want dat heb ik nog niet gedaan.
3 november 2024 Vandaag het vizier bij basis A opgesteld.
Daarna de Radical Pro F3G vliegklaargemaakt inclusief GPS sensor. Toen op het scherm van de zender te zien was dat er iets van 24 satellieten waren gevonden wilde ik de startpositie vastleggen.
En dat lukte niet. "Sensors not active" zoals je hieronder kunt zien.
Daarom maar even de handleiding van de GPS sensor erbij gepakt, maar daar werd ik niet wijzer van. Ik werd er wel chagrijniger van. Telkens als ik wat serieuzer met de F3F-Tool aan de slag wil happert de boel.
Enigszins narrig heb ik de GPS sensor maar uit de Radical gelaten en ben ik ouderwets "heen-en-weer" gaan vliegen. Gokken bij basis B dus.
De volgende dag 's avonds thuis heb ik de sensor weer aangesloten om te zien of ik het probleem kon vinden. In het donker buiten kon ik mooi de GPS sensor zien knipperen. Daar had ik wat over gelezen in de handleiding.
Ik heb de tekst bij "Grüne LED blinkt" een paar keer gelezen, maar ik weet dan nog niet wat het probleem is. Er staat verder ook nergens beschreven hoe je de LED op "dauerhaft" krijgt.
Vind het bijzonder dat 15 satellieten gevonden worden maar dat de F3F-Tool de sensor niet actief vindt.
Ik heb daarom maar wat instellingen gewijzigd op de SD kaart die in de sensor zit. Dat moet via de computer. De instellingen zijn nu zo:
Hiermee knippert de groene LED niet meer (dauerhaft!).
Het kan zijn dat je onderstaande instellingen in de F3F-Tool - Configuration onder Applications opnieuw moet instellen.
Daarmee kreeg ik weer een goed werkende F3F-Tool. Voor afstand het startscherm:
Volgens mij moet je tussen basis A en basis B vliegen om met de multiswitch de afstandstaak actief te maken.
Edit: Dat hoeft mogelijk niet, maar weet ik niet zeker. De multiswitch bedienen vlak voor de start werkte bij mij ook.
Hierna moet je volgens de handleiding van de F3F-Tool ca. 70 meter achter basis A vliegen om basis A goed in de software te krijgen. In de praktijk is basis A sneller gevonden. 70 meter terugvliegen achter basis A was in versie 1 van de software niet zo en dat beviel me eigenlijk beter, maar dat is een kleinigheid. Het aantal laps houdt de Tool bij. Staat nu op 0.
Voor speedvliegen het startscherm:
Switchen tussen afstand en speed kan door 2x kort de multiswitch te bedienen.
Voor de speedtaak wordt afgeteld vanaf 60 seconden. Dat is voor F3G onhandig, omdat voor F3G 90 seconden na motor inschakelen geldt. Mag van mij in versie 3 optioneel worden.
Optioneel zijn nu al een snelheidsmelding en opslag van data. Daar kunnen nog wel opties bij.
Ik hou stug vol. Volgende keer poging 3. Dan hoop ik ook dat ik in Google Earth de gevlogen lijn kan zien. Dat lijkt me nog best nuttige informatie.
Juli 2025 We zijn weer even verder. Zowel met de Fosa Lift als de Radical Pro veel afstandsvluchtjes gemaakt met behulp van de F3F-Tool. Ook al komt het signaal niet precies op 150 meter, maar plusminus 3 meter, het is voor mij een leuke aanvulling op het vliegen.
Google Earth krijg ik (nog) niet voor elkaar, maar een gevlogen lijn kan ik met de LUA app, software van Dave en Russel McQueeney, https//www.jetiluadfm.app en instructies van Harry Curzon op Youtube wel voor elkaar krijgen op het scherm van mijn DS-24 zender.
Na installatie van de app moet vanzelfsprekend nog wel een en ander ingesteld worden.
Thuis het vliegveld van de Deventer Luchtvaart Club ingesteld. Eens zien of en hoe dit werkt. En of ik wel netjes vlieg.
Zaterdag 26 juli 2025 De GPS sensor weer knullig bovenop de romp getaped omdat het kapje van koolstof is. Die houdt het satellietsignaal tegen. Dan heb je van ca. 20 satellieten nog maar enkele over, maar erger nog, de positie gaat aan de wandel. Verloopt binnen enkele seconden tientallen meters.
Ik overweeg om een nieuw kapje te maken van glasvezel. Dan maak ik van de huidige een eenvoudige mal.
Na de eerste vlucht natuurlijk direct op het scherm van de zender gekeken wat er te zien was. Dat was slechts een deel van de vlucht.
En dat was niet wat ik had verwacht. Uit het Youtubefilmpje (https://www.youtube.com/watch?v=53ELHC4AZJc) met de instructie maakte ik op (tijd in het filmpje: 26:25) dat de software automatisch uitzoomt als de gevlogen lijn niet in het venster past. Je moet namelijk 7 niveaus van zoomen programmeren in de app. Daar is denk ik iets misgegaan. Handmatig uitzoomen leverde niets op. Toen was de lijn al weg.
Ik heb geprobeerd om handmatig het scherm uit te zoomen en dit vast te zetten. En ik dacht dat dit gelukt was met de volgende vlucht.
Maar dat was kennelijk eenmalig, want de vlucht erna kreeg ik weer de meest ingezoomde Google Maps afbeelding.
Niet relevant voor nu, maar dit was wel een leuke vlucht.
En nu twijfel ik of ik met deze app wil doorgaan. Ik lijk de Fosa Lift aardig haaks op basis A en B te vliegen. De gevlogen afstand van 150 meter is ook redelijk consequent. Dat is een bevestiging dat de andere app, de F3F-Tool, goed en consequent functioneert.
Dus wat voegt deze app dan nog toe? Ik zou ook liever een 3D dan een 2D weergave willen zien. Maar ook dan de vraag: Wat voegt dit toe?
Ik ga nog een keer met deze app spelen. Na één keer al conclusies trekken is te snel. Wordt vervolgd.
Vrijdag 29 augustus 2025 Vandaag een tweede keer met de maps-app gevlogen. Hetzelfde resultaat. Waarschijnlijk doe ik iets fout. Daar zou ik achter willen komen als de app toegevoegde waarde zou hebben. Dat is voor mij niet het geval dus steek ik er verder geen energie in.
|
