Oktober 2023 Hier een bouwverslag van de Vicomte 1915 van het Belgische merk Svenson. Dit merk bestaat helaas niet meer. Ze maakten leuke en veel verkochte modellen. Tegenwoordig zijn deze leuke modellen her en der verkrijgbaar als "namaak". Mijn bouwdoos betreft echter de originele versie die minstens 25 jaar bij iemand op zolder heeft gelegen. Gevonden op het Duitse modelbouwforum RC-Network.de. De verkoper bleek een Nederlander die om de hoek woont.
De Vicomte is een motorvliegtuig en dus een vreemde eend in de bijt op deze website die vooral over modelzweefvliegtuigen gaat.
Voor mij geen vreemde eend, want ik bouwde en vloog dit model al eens rond 1996. Staat hier ook.
Heel leuk model. Makkelijk te bouwen en te vliegen. Ik vloog het model destijds helaas kapot tijdens de derde vlucht door een losgedraaide kwiklink van het richtingroer.
Vanwege 28 jaar vliegen op een drassig weiland met hoog gras was ik eigenlijk altijd veroordeeld tot zweefvliegtuigen. Geen straf overigens. Zwevers kun je met de hand werpen en neer laten ploffen in het hoge gras tussen de koeievlaaien. Maar de tijden zijn veranderd. Ik ben lid van een andere club. Deze club, de Deventer Luchtvaart Club, beschikt over een vliegveldje dat veel weg heeft van een golfbaan. Op deze grasmat kun je zelfs met kleine wielen starten en landen. En plots blijk ik helemaal niet goed te zijn in netjes landen, omdat landen iets anders is dan neerploffen.
Op zich was mijn interesse in motorvliegen daarmee nog steeds niet gewekt, maar na een jaar lidmaatschap kijk ik er toch anders tegenaan. Waar ik op hele rustige grauwe dagen of zomeravonden met een zwever niet meer kan dan "uitglijden", zie ik mijn clubgenoten lol hebben met motorkistjes.
Sinds een jaar ben ik in bezit van enkele zwevers met elektro-aandrijving. De stap naar een elektro-motormodel was ineens kleiner geworden. Kortom een motormodelletje erbij voor de afwisseling en tijdverdrijf tijdens het laden van de "zweef-accu-pakketten" kan geen kwaad.
Of mijn tweede Vicomte net zo mooi gaat worden als deze weet ik niet. Ik zal een poging doen.
De twee bouwtekeningen zijn hier te downloaden: Outerzone.
Op de werkbank. Klaar voor de start.
Er zijn trouwens verschillende bouwdozen van de Svenson Vicomte 1915. Zal alleen de doos zijn niet de inhoud.
November 2023 Het stabilo is klaar voor bespannen. Klein beetje aangepast hier en daar, omdat het hout uit de bouwdoos ontzettend zwaar is.
Eind november 2023 Het is steenkoud in het bouwhok. Daarom weinig vorderingen. Hieronder links het type scharnier in de bouwdoos en rechts het type uit mijn voorraad. Drie keer raden welke ik gebruikt heb. Het linker scharnier vind ik veel te stug. Ik probeer het leven van mijn servo's altijd zo aangenaam mogelijk te maken.
In het kielvlak en richtingroer 3 van deze scharnieren. Ik heb besloten het hoogteroer met tape vast te maken. Beetje uit luiheid, maar ook omdat ik het niet zie zitten om in het vliegtuigtriplex dat de linker en rechterhelft verbindt een of twee scharnieren in te snijden. Dat wordt niks. In balsa kun je nog wel een schanier insnijden. In triplex niet.
Dan verder met de romp. Het hout is van matige kwaliteit. Omdat ik toch servo's en andere onderdelen nodig had heb ik meteen wat balsa plankjes mee laten komen. De latjes waar het vakwerk van de romp mee gemaakt worden zijn te kort en te zwaar.
Op de foto te zien dat de latjes te kort zijn. Een las zie ik niet zitten. bovendien wil ik toch een beetje letten op het gewicht aangezien ik een zo langzaam mogelijk vliegende Vicomte wil hebben. Ik zal niet met dit model vliegen bij meer wind dan 1 Bft. Dit wordt een echt avondmodel.
18 februari 2024 Een lange pauze tussen het vorige bouwmoment en vandaag. Koud, weinig zin en vooral: Niks moet.
23 februari 2024 De Vicomte is een leuk model, maar de kwaliteit van de bouwdoos helpt de motivatie niet. Tussen de linker romphelft en de rechter romphelft zit op tekening ca. 3 mm verschil in lengte.
Nog een voorbeeld. Verschil in aslengte. Je zou zeggen; dan kort je die rechterkant toch in? Maar nee, de linkerkant is te kort. Er moeten 2 van die klemringetjes op de as geschoven worden en daar is te weinig ruimte voor. Gelukkig heb ik nog rond 3 mm verenstaal liggen om er zelf een te buigen.
7 april 2024 Omdat in het voorste deel van de romp de zijkanten parallel lopen kun je zo bouwen.
Dit begint op een romp te lijken.
Ik zie vaak landingsgestellen afbreken. Ik ga daar extra aandacht aan geven tijdens de bouw. Dit gaat nog volgens de bouwdoos.
21 april 2024 Maar dit niet meer: Ik heb grote driehoeken van 5 mm dik balsa gelijmd om te versterken. Weegt weinig en voegt veel sterkte toe. Ik twijfel nog of ik hier het balsa volgens tekening overheen lijm of 0,8 mm triplex uit mijn eigen voorraad.
Tijd om naar de motorkap te kijken. Dit kost vrij veel tijd, omdat de twee delen net niet lekker op elkaar passen en de buitendiameter van de kap te klein is. De delen heb ik met 24 uurs epoxy aan elkaar gelijmd. Op de tekening wordt PVC lijm aangeraden, maar dat heb ik dus genegeerd.
De 4 multiplex blokjes heb ik met epoxy aan het motorschotje gelijmd, maar bij de eerste landing waarbij de Vicomte met de neus het gras induikelt zal dit afbreken. Ik ga dat versterken.
En bij dat versterken maak ik gebruik van de motorophanging. Ik maak een extra schot aan de voorkant van de motorkap.
Er komt een enorme propellor op. Ik moet bekennen dat ik me daar een klein beetje in vergist heb, maar dat heeft eigenlijk geen gevolgen. Ik was namelijk op zoek naar een elektromotor die met een laag toerental al voldoende vermogen kan leveren. Het lijkt me geen porum om een Vicomte voorbij te zien vliegen met een gillend motortje. 6,5 cc viertakt zou nog mooier geweest zijn, maar de tijd van brandstofmotoren ligt achter ons.
Ik kwam uit bij een aandrijving zoals toegepast bij de Multiplex Mentor. De Vicomte heeft minder vermogen nodig dan de Mentor, maar als dat leidt tot een rustig draaiend motortje is dat juist de bedoeling. De webshop Torcster.de, waar volgens mij Natterer-Modellbau achter zit, is erg overzichtelijk en daar vond ik deze aandrijving voor 3S.
In de set van 140,- Euro:
Motor Torcster A3520/6-840 200g
Bij 80 Ampere ga ik nooit in de buurt komen, maar overgedimensioneerde componenten bevallen mij wel.
Hier het extra schot aan de voorkant van de motorkap. De 2 motorschotjes die nu zichtbaar zijn op de foto ga ik aan de onderkant ook nog met elkaar verbinden zodat de Vicomte lekker probleemloos over de kop kan slaan bij een happerige landing.
Ik zal dezelfde houten multiplex blokjes op het extra schot lijmen zodat de motorkap echt stevig zit. De M5 moertjes op de foto zal ik allemaal vervangen door Nyloc borgmoertjes. Ik mag mezelf dankzij mijn werk deskundig noemen op het gebied van borgmethoden bij bevestigingsartikelen. Gaat daar alleen wel over M20 en dikker, maar het principe blijft gelijk.
Voor iemand met werktuigbouwkundige interesse is het best eens aardig om je te verdiepen in de wereld van borgmethoden zoals bijvoorbeeld Nyloc, Coneloc, Cleveloc, Nord-Lock, Heico-lock en Tracksure.
Over werk gesproken, daar moest ik toch even aan denken toen ik de juiste term zocht voor de ruimte tussen het gras en de propellor. Ik kwam op "ground clearance" en dit is door de propellor van 16 inch = 40,5 cm vrij klein. Wat heeft dat nou weer met werk te maken? Nou, het ging me om de Engelse term. Met Engelse termen kun je jezelf namelijk erg interessant maken tijdens gesprekken. Op bijvoorbeeld het werk en asociale media. Ground clearance komt bij ons op het werk niet voor, maar bijvoorbeeld wel:
- Level playing field - Second line of defence - Race to the bottom - Vendor lock-in - Assetmanagement - Incentive - Fit for the future - Dat is key - Productowner - Trigger - Gamechanger - Showstopper - Twentyfirst century skills - End 2 end - Databricks - Effortless - Elevatorpitch - Legacy - Roadmap - Epic owner - No-regret decision - Program increment - Scaled agile framework
Voeg dit soort termen toe in elke zin die je mooi hebt samengesteld en combineer dit met kekke hagelwitte sportschoenen, lage sokjes, strakke hoogwaterbroek, overhempje met opgerolde mouwen, te groot horloge, 3 dagen baardje, kapsel zorgvuldig in de war gelakt, smartfoon altijd in de hand, kleine witte tandenborsteltjes in je oren, lopend bellend handgebarenmakend net iets te laat de vergadering, pardon: meeting, binnenstappen en je bent helemaal het mannetje (waar de wereld om draait).
OK, heeeel gauw terug naar de hobby!
25 april 2024 De voorste 2 schotjes heb ik verbonden met een koolstofbuis. Vond ik wel een mooie technische en lichte oplossing. In de koolbuis heb ik aan beide kanten een kort stukje M4 draardeind gelijmd.
De motorkap heb ik aan de binnenzijde even voorzien van tape. Ik ga met een katoen / epoxymengsel de aansluiting aan de binnenzijde nog iets verbeteren met als doel dat de Vicomte vele jaren mee kan.
Ik vind bouwen leuk, maar vliegen leuker. Ik besteed tijdens de bouw graag wat extra aandacht aan het voorkomen van schade door gebruik. Het is ook niet leuk om op een mooie vliegdag af te moeten haken vanwege schade.
De onderkant heb ik van 0,8 mm vliegtuigtriplex gemaakt. Het 1 of 1,5 mm balsa in de bouwdoos lijkt me kwetsbaar. Niet tijdens het vliegen of landen, maar tijdens transport. Gewicht zal niet heel veel uitmaken en het is zo wel robuuster.
Ik heb er voor gekozen om een staartwiel toe te passen. Lijkt me makkelijker manoeuvreren. Ik heb de spelling van het woord manoeuvreren op moeten zoeken. Ik had beter taxiën kunnen gebruiken.
Ik moet dit nog mooi maken en verstevigen met een laagje glasmat met epoxy.
Even een motivatiefoto tussendoor. Kon ik meteen even een eerste indruk van het zwaartepunt krijgen.
28 mei 2024 Die indruk van het zwaartepunt heeft er toe geleid dat ik een bijzondere plek voor de servo's heb uitgekozen. Ik wil nergens lood toevoegen en het accupakket moet gewoon makkelijk toegankelijk zijn. Om die reden kan er wel wat gewicht naar achter.
Lastig te zien, maar ik heb een beetje achterin de romp een servoplankje gemaakt waarbij de achterste servo op z'n kop het richtingroer pull-pull gaat aansturen en de voorste servo op normale wijze het hoogteroer. Eenmaal bespannen kom je daar natuurlijk niet makkelijk meer bij, maar daar zie ik geen probleem in.
Oktober 2024 Andere zaken gingen even voor. In oktober kon de Vicomte weer opgepakt worden. De servo's zijn ingebouwd. De stuurstangetjes op de servo's aangesloten, dus kon begonnen worden met het bespannen van de romp met Oratex.
Dit ging niet vanzelf. Dat kwam door een elektrisch probleem in de huisinstallatie. Tenminste, dat dacht ik. Telkens besloot een aardlekschakelaar dat er ergens iets niet pluis was. Daarmee was een deel van het huis donker. Onder andere het deel waar ik bezig was met het foliën van de romp.
Er ging niet direct een lampje branden (in mijn hoofd dus), maar even later wel. Je moet natuurlijk altijd beginnen met het laatste apparaat dat je aangesloten hebt of bediend hebt om het probleem te vinden.
Om een lang verhaal in te korten: De minstens 60 jaar oude strijkbout maakte het de aardlekschakelaar te moeilijk. Pas toen ik de stekker van de bout uit het stopcontact haalde kon de aardlekschakelaar weer teruggezet worden. De strijkbout, een erfenis van mijn opa, is afgevoerd. Tientallen modellen heb ik er mee bespannen. Misschien wel 50.
Toen moest ik dus op zoek naar een nieuw boutje. Tegenwoordig heb je dit soort boutjes:
Ik heb hier wel eens mee gewerkt, maar ik vind het oppervlak te klein. Vooral voor vleugels wil ik over een groter oppervlak warmte inbrengen. Dat is vooral handig wanneer je met behulp van de folie en als gevolg van de folie een iets kromgetrokken vleugel weer recht wil krijgen.
Een moderne strijkbout heeft gaatjes in de zool voor stoom. Dat is voor het foliën niet handig. De gaatjes dan. Stoom is al helemaal niet nodig. Bovendien zijn deze bouten zwaar en dat wil je ook niet.
Ik moest dus op zoek naar een ouderwetse strijkbout. Zo simpel mogelijk. En die blijkt gewoon nog te bestaan. Het is deze geworden. Ook nog eens veel goedkoper dan een folieboutje. Een prima ding.
Noem het luiheid of noem het handig, maar ik heb besloten om het achterste deel van de romp te spuiten in plaats van te foliën.
Toen konden stabilo en kielvlak gelijmd worden. Dat is even een precies klusje, want als dit scheef zit blijf je dat voor altijd zien.
En daarna konden de roertjes aangesloten worden op de stuurstangen. Voor het hoogteroer één stangetje en voor het richtingroer twee, omdat ook het stuurtwiel gestuurd wordt. Hieronder nog even met een plakbandje aan het richtingroer, maar dat wordt verlijmd.
Eindelijk een beetje schot in de zaak. Nu nog het landinggestel plaatsen en dan kan de positie van de accu bepaald worden. Ruimte zat.
Ik ben van plan om een mooi plankje te maken voor de accu. Met klittenband wil ik de accu vastzetten. Ik wil ook nog wat ruimte inbouwen om te schuiven om zo het zwaartepunt te kunnen wijzigen.
Lastig te zien op de foto, maar ik heb een driehoekig sleufje in een plaatje MDF gefreesd. Ik kwam hier al eens op het idee om op deze manier een driehoek latje te maken uit een vierkant latje.
En dit blijkt goed te werken. Eerst met een schaafje en daarna met een blokje schuurpapier. Op de vraag van gezinsleden waar die krullen voor nodig zijn heb ik niet gereageerd.
Hier het resultaat. Een bespannen driehoekje. Nooit eerder zo gedaan. Meestal schilderde ik de driehoekjes, maar ik vind dit mooier.
Het latje voorafgaand aan bespannen eerst ingesmeerd met een dun laagje van deze lijm. Dat werkt erg goed. Ik voorzie dat de folie anders vroeg of laat wegwaait.
Romp is bijna klaar. Alleen nog een plankje voor het LiPo-pakket. Zonder pakket ligt het zwaartepunt al goed. Dus het plankje moet ook op het zwaartepunt komen. Ik verwacht niet dat de vleugel hier nog veel verschil maakt.
Juni 2025 Eindelijk is de vleugel aan de beurt. Tijdens de bouw van deze Vicomte komt er van alles tussendoor. Vooral leuke dingen. Anderhalf jaar geleden begon ik met de bouw... En dan te bedenken dat ik dit model bijna 30 jaar geleden in één week bouwde. Wel fulltime in de vakantie.
De vleugel. De bouw ervan begint met het vastmaken van de bouwtekening op de bouwplank. Daar overheen vershoudfolie. Het is belangrijk dat de bouwplank recht is. En dat de tekening klopt.
Vraag me niet hoe dit kan, maar wel prettig om deze afwijking in dit stadium vast te stellen. Uiteraard volgen de liggertjes straks de rei en niet de tekening.
Dit zet je makkelijk uit. Nog niks gelijmd. Je weet nooit wat je tegen gaat komen in deze bouwdoos. Ik zag de volgende 2 (t)issues ook al aankomen, maar dat komt verderop.
Bouwen onder toeziend oog van de piloot. Dit is Dick en Dick is schaal 1:6. Net als de Vicomte als je de Fokker E.3 als voorbeeld neemt.
De Fokker E.III
Voor Dick zal ik een plaatsje op de vleugel moeten creëren.
Oktober 2025 De herfst is begonnen. En dan is er weer meer tijd voor bouwen van modellen. De vleugel van de Vicomte lag al weer even te wachten.
Hier en daar wijk ik van de tekening af. Ook hier. De knijpers in de afbeelding hieronder klemmen 2,5 mm balsa met de nerf verticaal. Hiermee verbind ik de boven en onder balsa latjes. Ik weet niet goed hoe deze delen officieel heten. De nerf van de balsa plaatjes verticaal omdat het 2,5 mm balsa de functie heeft om de boven en onder latjes bij elkaar te houden. Zou je de nerf horizontaal houden dan splijt het balsa eenvoudig onder belasting.
In mijn ogen is een ligger een stevig constructie-element dat bestaat uit een bovenliggend en onderliggend element die samen verbonden zijn. Denk aan een I-profiel, maar natuurlijk ook een vierkant of rechthoekig kokerprofiel. Zonder verbinding tussen het bovenliggende en onderliggende element is er in mijn ogen geen sprake van een ligger of hoofdligger.
Verbonden is de constructie stijf. Niet verbonden kan de constructie buigen. Ik heb besloten weinig gewicht en veel sterkte in te bouwen met de balsa plaatjes. Het is niet nodig om dit toe te passen over de hele lengte. De buigkrachten zijn dichter naar de tip toe kleiner.
Kenmerkend voor de Vicomte zijn de schitterende tippen. De laatste rib heeft welving in tegenstelling tot alle andere Clark Y ribben. Daarna volgt de tip. Die mag je een beetje uit vrije hand bepalen. Ik heb er voor gekozen om de lijn van vlakke onderlant naar welving van de laatste rib door te trekken.
En dat lukt niet mee het loodzware balsa blokje uit de bouwdoos. Ik snap niet hoe dit bedacht is. Het blokje is veel te klein. Ik heb zelf 2x 10 mm balsa plankjes verlijmd uit eigen voorraad. Lichter en groter.
Dan het moment om de twee vleugelhelften te verbinden met vliegtuigtriplex.
Ik lijm de verbinding tussen de liggers en het vliegtuigtriplex graag met twee componenten lijm. Geen haast, dus de 24 uur variant. Daar hield ik telkens wat van over waardoor ook bijna alle andere delen van de vleugel met epoxy gelijmd zijn.
Ik gebruik tegenwoordig een weegschaaltje dat op de tiende gram nauwkeurig weegt. Bij een 10:4 mengverhouding durf ik dan wel 5+2 gram aan. Ingedikt met een beetje thixotropeermiddel werkt dit uitstekend.
Dan de vraag wanneer microballoons en wanneer thixotropeermiddel toepassen? Epoxy gemengd met microballoons maakt de uitgeharde lijm wat bros. Uitstekend schuurbaar, maar minder sterk. Thixotropeermiddel maakt de lijm alleen wat dikker zonder de structuur te wijzigen. Epoxy met microballoons is erg geschikt als vulmiddel en niet zo zeer als verbindingsmiddel.
Het vlakke middenstuk kan nu gemaakt worden. Ik heb 2 extra ribben in het midden gemaakt. Het 1,5 mm balsa lijkt me wat zwak zonder ondersteuning halverwege. Dit is precies de plek waar je de vleugel vastpakt tijdens transport.
De ruimte ertussen is 4 mm, omdat ik hier een 4 mm messing busje tussendoor wil voeren voor het vastschroeven van de piloot later. De piloot inclusief cockpit wordt straks demontabel. Lijkt me wat kwetsbaar en onhandig tijdens transport als de piloot er niet af kan.
Omdat de vleugelhelften onder een hoek tegen het vlakke middenstukje zitten ontstaat er een soort taillering. Dit vereist eventjes aandacht tijdens het schuren met een ronde buis waaromheen ik schuurpapier heb geplakt.
Dit kun je beter niet met secondenlijm lijmen. Met witte houtlijm of Uhu Hart geef je jezelf iets meer tijd.
Slecht te zien, maar hier heb ik een laagje glasvezeldoek van 58 gram / vierkante meter met epoxy overheen gedaan. Weegt weinig (12 gram) en beschermt het kwetsbare balsa goed. En het zal ongetwijfeld iets toevoegen in de stevigheid.
Klaar om te bespannen met Oratex.
|
